Sociaal domein | Begroting 2021

Innoveren en verbinden
Een inclusieve samenleving met gezonde en vitale inwoners, dat staat voor ons voorop. Iedereen die dat kan, doet mee en wie het niet kan, wordt geholpen om dat wel weer te kunnen. We nemen dit mee in de ontwikkelingen binnen onderwijs, ons beleid op het gebied van gezondheid en vitaliteit en het sociaal domein. De komende jaren zetten we in op het veranderen van de koers. We zoeken creatieve en innovatieve oplossingen en zien we kansen om verschillende doelgroepen met elkaar te verbinden door het combineren van diensten waarvan zij gebruik maken. Met deze kanteling bereiken we dat onze zorg betaalbaar blijft, dat we het complete aanbod van voorzieningen in Lisse kunnen behouden en dat iedere inwoner de zorg die hij of zij nodig heeft kan blijven ontvangen.

De focus op preventie, en op normalisering, om te komen tot duurzame zorg, is voor de komende periode van groot belang. We willen (een deel van de nu) geïndiceerde voorzieningen algemeen toegankelijk maken. Hiermee willen we bereiken dat er eerder preventief ingezet kan worden, voorzieningen laagdrempelig toegankelijk worden.

Daarbij verliezen we niet uit het oog dat een inclusieve samenleving waarbij iedereen kan meedoen ons uitgangspunt is. De term zelfredzaam vinden we te beperkt. Zelf kun je best veel, maar samen nog veel meer. 'Samenredzaam' is een van onze uitgangspunten.

In 2020 werken we aan een integrale visie op het brede sociaal domein. We nemen deze visie op in onze Maatschappelijke Agenda die we in de paragraaf over trends en ontwikkelingen van dit programma al noemden. Het gesprek met de raad over de Maatschappelijke Agenda start in het najaar 2020.

Jeugdhulp
De financiële druk in de jeugdzorg blijft onverminderd hoog. Gemeenten en aanbieders zijn met elkaar in gesprek om de jeugdhulp versneld te transformeren en hiermee de kosten beheersbaar te houden. Om de verwachte kostenstijging terug te dringen werken gemeenten samen met TWO versneld aan een aantal interventies. Deze interventies sluiten aan bij het Programmaplan jeugdhulp 2021 e.v. en het daaruit volgende Inkoopplan. Naast de hierboven genoemde interventies willen gemeenten tot aanvullende afspraken komen om te voorkomen dat de uitgaven voor jeugdhulp verder stijgen. Onderdeel hiervan is het beoordelen van de zogenaamde groslijst met interventies die nog worden getoetst op uitvoerbaarheid en besparingspotentieel. Zowel bij de al besproken interventies als bij de nog te maken aanvullende afspraken zullen de aanbieders betrokken worden.
De begroting 2021 en de meerjarenbegroting 2022-2025 komen uitsluitend tot stand door indexering. Er wordt zo geen stijging van de vraag naar jeugdhulp in betrokken. Het doel is om de komende periode de inkomsten van en uitgaven aan jeugdhulp in balans te brengen, zonder afbreuk te doen aan de transformatie van de jeugdhulp.

In Holland Rijnland-verband zijn we voor jeugdhulp m.i.v. 2020 overgeschakeld van het solidariteit- naar het profijtbeginsel. In dit model wordt de risicoverevening m.i.v. 2021 behouden op afwijkingen gedurende het jaar. De realisatie van een jaar geldt hier als inbreng voor het komende jaar. Bijvoorbeeld: Voor de begroting 2021 wordt de inbreng- en afrekensleutel bepaald op basis van de realisatie van het jaar 2019. Zo betaalt elke gemeente – met een vertraging – voor het eigen zorggebruik en kunnen gemeenten anticiperen op hogere kosten voor het komend begrotingsjaar. Baten van de inzet van preventieve maatregelen komen ten gunste van de eigen gemeente. Een eventuele piek in de kosten betekent het jaar erop een hogere bijdrage. Bij benadering betaalt elke gemeente het eigen gebruik.

Wmo
Met de invoering van het abonnementstarief stijgen de uitgaven op de Wmo maatwerkvoorzieningen zoals voorzien.

Participatiewet
Met de Participatiewet wil de overheid meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk krijgen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de re-integratie van mensen die nog kunnen werken, maar daarbij wel ondersteuning nodig hebben. Het Algemeen Bestuur (AB) van de Gemeenschappelijke regeling werkbedrijven Kust-, Duin- en Bollenstreek (GR KDB) heeft een businesscase vastgesteld waarin gestreefd wordt naar een maximale integratie van het SPW en de MareGroep in een werkorganisatie waarin de huidige taken van beide entiteiten worden uitgevoerd. Wij zien toe op de uitvoering daarvan. Naast het monitoren van de doorontwikkeling bekijken we ook mogelijkheden voor nieuwe instrumenten in het aanbod om de dienstverlening te verbeteren.

Meten van het effect van onze inspanningen
Het programma Datagedreven sturing draagt bij aan het inzichtelijk maken van ontwikkelingen en beleid op basis van data. De Monitor Sociaal Domein is binnen dat programma als één van de drie inhoudelijke prioriteiten benoemd. Focus van de Monitor is het meten van onze beleidsdoelen, kijken vanuit een integrale blik, beter zicht op effectiviteit en online beschikbaarheid van gegevens. De Monitor is een overkoepelende kapstok voor diverse activiteiten, zoals Sturen op jeugdhulp, Langer thuis wonen voor ouderen en monitoring & sturing Integrale Toegang. Binnen het programma Datagedreven sturing wordt afgestemd welke inhoudelijke activiteiten met prioriteit worden opgepakt.

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?

DOEL A Voorkomen is beter dan genezen. Mogelijk maken van de inclusieve samenleving in Lisse.	DOEL B Hulp en ondersteuning voor wie het nodig heeft, zodat zij weer 'samenredzaam' zijn.	DOEL C Iedereen doet mee en werkt samen, voor het grotere doel 'Iedereen kan meedoen'.

WAT GAAN WIJ DAARVOOR DOEN?

ACTIVITEITEN DOEL A > Gebruiken van de monitor sociaal domein (en andere data) om meer zicht op maatschappelijke outcome/effecten te krijgen. > Onderzoeken van mogelijkheden naar meer algemene voorzieningen gericht op WMO- dagbesteding (bijv. licht dementerende ouderen) en Participatiewet (bijv. schoolverlaters werkfit maken). > Doorontwikkelen van Servicepunt Werk om meer mensen naar werk te begeleiden. > Onderzoeken van interventies om de bijstandsinstroom te beperken. > Voortzetten van de tweejarige pilot, de zorg en veiligheidstafel jeugd, d.m.v. een lokale zorg- en veiligheidstafel. De pilot wordt eind 2021 geëvalueerd. > Uitvoeren pilot ‘respijtzorg met verblijf’ en met behulp van een analyse van het huidig aanbod komen tot een visie op het faciliteren van de mantelzorger. > Op basis van ervaringen bij voorbereiding van pilot 'respijtzorg met verblijf' een onderzoek uitvoeren naar behoefte aan respijtzorg (met verblijf) bij mantelzorgers die zorgen voor iemand met zware zorgbehoefte. > Samenwerken met Zorg & Zekerheid, zorg- en welzijnsorganisaties en gemeenten in de regio om respijtzorg op maat te realiseren. >Pilots uitvoeren op het gebied van preventie en vroegsignalering, waar nodig in samenwerking met het onderwijs. Wij sluiten hiermee aan op het rijksprogramma 'Kansrijke Start' (een gezonde en vellige start van het leven voor elk kind). > Gebruik 'Welzijn op Recept' stimuleren bij huisartsen en inwoners. > Samenwerking wijksamenwerkingsverband en welzijnsorganisatie stimuleren.	ACTIVITEITEN DOEL B > Uitvoeren inkoopplan Jeugd, dat in 2020 is vastgesteld en extra maatregelen nemen om de kosten in de jeugdhulp beheersbaar te houden. > Uitvoeren van het Uitvoeringsprogramma Maatschappelijke Zorg "Omzien naar Elkaar". > Uitvoeren Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg. > Starten van de integrale toegang van start. Hulp en ondersteuning voor jeugdigen en volwassenen in een gezin wordt integraal opgepakt. > Voortzetten pilot Vroeg Eropaf en de uitbreiding met het aantal schuldeisers ter preventie en vroeg signalering schulden, inzet op de papierwinkel, communicatie, stress sensitieve dienstverlening en training en voorlichting. > Uitvoeren van de integrale aanpak armoede. 'Vroeg Eropaf' in de vorm van preventie en vroegsignalering van schulden wordt een vast bestanddeel conform de nieuwe wet schuldhulpverlening	ACTIVITEITEN DOEL C > Opstellen Maatschappelijke Agenda met integrale visie en opgaven. > Stimuleren en belonen van burgercreativiteit en burgerinitiatieven voor de buurtcohesie, onder andere door lokaal fonds. > Uitvoeren motie Ouderenbeleid. > In 2020 is het onderzoek naar 'De nieuwe oudere' (Wat is het verschil tussen de huidige senioren en de 'nieuwe' groep senioren op het gebied van mobiliteit, vitaliteit, leef- en woonwensen en welke impact heeft dit verschil op de toekomst?) uitgevoerd. > De concept notitie ouderenbeleid met resultaten van het onderzoek is besproken met commissieleden en in het participatietraject. > Uitvoeren van het beleid in 2021. > Uitvoeren beleid doorlopende lijnen van 18- naar 18+. > Uitvoering geven aan de regiovisie Hollands Midden voor de aanpak en bestrijding van huiselijk geweld en kindermishandeling 2019-2023.

ACTIVITEITEN DOEL A
> Gebruiken van de monitor sociaal domein (en andere data) om meer zicht op maatschappelijke outcome/effecten te krijgen.

> Onderzoeken van mogelijkheden naar meer algemene voorzieningen gericht op WMO- dagbesteding (bijv. licht dementerende ouderen) en Participatiewet (bijv. schoolverlaters werkfit maken).

> Doorontwikkelen van Servicepunt Werk om meer mensen naar werk te begeleiden.

> Onderzoeken van interventies om de bijstandsinstroom te beperken.

> Voortzetten van de tweejarige pilot, de zorg en veiligheidstafel jeugd, d.m.v. een lokale zorg- en veiligheidstafel. De pilot wordt eind 2021 geëvalueerd.

> Uitvoeren pilot ‘respijtzorg met verblijf’ en met behulp van een analyse van het huidig aanbod komen tot een visie op het faciliteren van de mantelzorger.
> Op basis van ervaringen bij voorbereiding van pilot 'respijtzorg met verblijf' een onderzoek uitvoeren naar behoefte aan respijtzorg (met verblijf) bij mantelzorgers die zorgen voor iemand met zware zorgbehoefte.
> Samenwerken met Zorg & Zekerheid, zorg- en welzijnsorganisaties en gemeenten in de regio om respijtzorg op maat te realiseren.

>Pilots uitvoeren op het gebied van preventie en vroegsignalering, waar nodig in samenwerking met het onderwijs. Wij sluiten hiermee aan op het rijksprogramma 'Kansrijke Start' (een gezonde en vellige start van het leven voor elk kind).

> Gebruik 'Welzijn op Recept' stimuleren bij huisartsen en inwoners.
> Samenwerking wijksamenwerkingsverband en welzijnsorganisatie stimuleren.

ACTIVITEITEN DOEL B
> Uitvoeren inkoopplan Jeugd, dat in 2020 is vastgesteld en extra maatregelen nemen om de kosten in de jeugdhulp beheersbaar te houden.

> Uitvoeren van het Uitvoeringsprogramma Maatschappelijke Zorg "Omzien naar Elkaar".

> Uitvoeren Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg.

> Starten van de integrale toegang van start. Hulp en ondersteuning voor jeugdigen en volwassenen in een gezin wordt integraal opgepakt.

> Voortzetten pilot Vroeg Eropaf en de uitbreiding met het aantal schuldeisers ter preventie en vroeg signalering schulden, inzet op de papierwinkel, communicatie, stress sensitieve dienstverlening en training en voorlichting.

> Uitvoeren van de integrale aanpak armoede. 'Vroeg Eropaf' in de vorm van preventie en vroegsignalering van schulden wordt een vast bestanddeel conform de nieuwe wet schuldhulpverlening

ACTIVITEITEN DOEL C
> Opstellen Maatschappelijke Agenda met integrale visie en opgaven.

> Stimuleren en belonen van burgercreativiteit en burgerinitiatieven voor de buurtcohesie, onder andere door lokaal fonds.

> Uitvoeren motie Ouderenbeleid.

> In 2020 is het onderzoek naar 'De nieuwe oudere' (Wat is het verschil tussen de huidige senioren en de 'nieuwe' groep senioren op het gebied van mobiliteit, vitaliteit, leef- en woonwensen en welke impact heeft dit verschil op de toekomst?) uitgevoerd.
> De concept notitie ouderenbeleid met resultaten van het onderzoek is besproken met commissieleden en in het participatietraject.
> Uitvoeren van het beleid in 2021.

> Uitvoeren beleid doorlopende lijnen van 18- naar 18+.

> Uitvoering geven aan de regiovisie Hollands Midden voor de aanpak en bestrijding van huiselijk geweld en kindermishandeling 2019-2023.

SAMENWERKINGSPARTNERS

Verbonden partijen	Overige samenwerkingspartners
ISD Bollenstreek GR KDB (MareGroep en Servicepunt Werk) Holland Rijnland RDOG Hollands Midden (GGD)	Uitvoeringsorganisatie gemeentelijke (binnen)sportaccommodaties Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) MEE Kwadraad Welzijnsstichtingen Woningcorporatie Stek Zorg en Zekerheid Adviesraad Sociaal Domein Huisartsen Zorgaanbieders (ouderen, GGZ)